Βουλευτικές Εκλογές

Βουλευτικές Εκλογές 2015. Μία ανάλυση των αποτελεσμάτων της Αίγινας.

Του Σαράντη Ευσταθόπουλου.
Πέρασαν ήδη τρεις μέρες από τις εκλογές και η χώρα έχει πλέον μια νέα κυβέρνηση. Μια κυβέρνηση η οποία επιδιώκει να στρέψει τις πολιτικές που ασκούνται στη χώρα προς μια εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από ό,τι είχαμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Αναλύσεις και απόψεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, για το ποιοι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στην καταψήφιση της προηγούμενης κυβέρνησης και ποιοι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν περισσότερους από 1 στους 3 πολίτες αυτής της χώρας να προτιμήσει το πρόγραμμα του Σύ.Ριζ.Α.,  έχετε ακούσει πολλές.

Σε αυτό το κείμενο, αναλύουμε το εκλογικό αποτέλεσμα της Αίγινας. Θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε το πως αποτυπώνονται αριθμητικά οι τάσεις τους και οι διαφοροποιήσεις των ψηφοφόρων, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα των εκλογών του Οκτωβρίου του 2009,  του Ιουνίου του 2012 και του Ιανουαρίου του 2015. Θα συγκρίνουμε τα αποτελέσματα μεταξύ των τριών εκλογικών αναμετρήσεων στο σύνολο του νησιού. Θα ασχοληθούμε με την συμμετοχή, τις αυξομειώσεις στις δυνάμεις που καταγράφουν τα κόμματα και θα προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε πιθανούς συσχετισμούς και συμπεράσματα που μπορούν να προκύψουν για την συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Στην συνέχεια, θα αναλύσουμε τα αποτελέσματα των επιμέρους δημοτικών κοινοτήτων και θα αναδείξουμε ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των εκλογών του 2012 και του 2015*, σε μια προσπάθεια να εντοπίσουμε τις μετακινήσεις ψηφοφόρων από κόμμα σε κόμμα και τις τάσεις που διαμορφώνονται. Διαβάστε περισσότερα...

Σύνολο Αίγινας
Ξεκινώντας παραθέτουμε την συνολική δύναμη των κομμάτων που έχουν παρουσία και στις 3 εκλογές. Είναι ξεκάθαρη η αύξηση των ποσοστών του Σύριζα από το 2009 μέχρι το 2015, ενώ αντίθετη πορεία ακολουθούν τα ποσοστά του Πα.Σο.Κ., το οποίο έχασε τους 9 από τους 10 ψηφοφόρους που το ψήφισαν το 2009. Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι δεδομένης της διαφοράς στην συμμετοχή μεταξύ των εκλογών του 2009 (70%) και του 2015 (63%) η Νέα δημοκρατία δεν εμφανίζεται να χάνει μεγάλο μέρος των δυνάμεών της, αν αναλογιστεί κανείς ότι το 2009 πήρε το 38,5% των ψήφων και φέτος έπεσε στο 36,5%. Αυτή η τάση διατήρησης είναι αντίθετη προς αυτήν που παρουσιάζεται σε όλη την χώρα, κατατάσσοντας την Αίγινα στις πλέον παραδοσιακές περιοχές στήριξης της ΝΔ, που αντίστοιχές της συναντάμε μόνο στην βόρεια Ελλάδα ή στην νότια Πελοπόννησο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αίγινα μετά τις εκλογές του 1990 μόλις το 2009 δεν έχει αναδειχθεί η Ν.Δ. πρώτο κόμμα σε προτίμηση, ενώ αν κοιτάξουμε τα στοιχεία των εκλογών πριν το 2009 τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας αγγίζουν ή και ξεπερνούν το 50%. Παρότι, λοιπόν, το ποσοστό αυτό έχει παγιωθεί πλέον κοντά στο 40%, λόγω της αύξησης των ποσοστών άλλων κομμάτων της δεξιάς, της λαϊκής δεξιάς ή και της ακροδεξιάς, η Ν.Δ. ούτε τώρα έπεσε από την πρώτη θέση στην προτίμηση των Αιγινητών.

Αξιοσημείωτη είναι και η αντιστροφή των αριθμών του Πα.Σο.Κ. και του Συ.Ριζ.Σ.. Από το 4,5% του 2009 του Συ.Ριζ.Σ. φτάσαμε στο 4,5% του 2015 για το Πα.Σο.Κ.. Βέβαια, υπάρχει ένας αριθμός 1000 περίπου ψήφων που έχουν διασπαρεί σε άλλα κόμμα καθώς οι 3.500 περίπου ψήφοι του Πα.Σο.Κ. το 2009 δεν αντιστοιχούν στις λίγες παραπάνω από 2500 του Σύριζα φέτος. Οι ψήφοι αυτές φαίνονται να έχουν κατευθυνθεί προς την Δημ.Αρ. το 2012 και το Ποτάμι το 2015 ενώ ένα μέρος αυτών πρέπει να έχει απορροφηθεί κι από την Αποχή. Το ποσοστό αυξήσεις του Σύ.Ριζ.Α. από το 2009 έως το 2015 είναι εντυπωσιακό και ξεπερνάει το 500%.

Το Κ.Κ.Ε. φαίνεται να ανακάμπτει σε σχέση με το 2012 αλλά και πάλι απέχει αρκετά από την δυναμική που είχε εμφανίσει στις εκλογές του 2009. Χαρακτηριστικά, 4 στους 10 ψηφοφόρους του 2009 φαίνονται να έχουν απομακρυνθεί από το ΚΚΕ προς χάριν (πιθανότατα) του Σύριζα. Το συμπέρασμα αυτό ενισχύει και το γεγονός ότι αν προσθέσουμε τις ψήφους των κομμάτων που έχουν συμμετάσχει στις εκλογές του 2009 και του 2015 και τα οποία (αυτό)τοποθετούνται στο αριστερό και κεντροαριστερό πολιτικό χώρο βλέπουμε ότι υπάρχει μία ταύτιση του απόλυτου αριθμού των ψήφων τους. Αυτό το συμπέρασμα, σε συνδυασμό με την παραδοσιακή παρουσία της ΝΔ με ένα ποσοστό κοντά στο 40% και την σχεδόν μόνιμη παρουσία ενός κόμματος της λαϊκής δεξιάς ή ακροδεξιάς μετά το 2009 (Λάος το 2009, Αν.Ελ. και Χρυσή Αυγή το 2012 και 2015) που συγκεντρώνει μεταξύ 8% και 16% καταδεικνύει ότι υπάρχουν συγκεκριμένες δεξαμενές ψηφοφόρων από τις οποίες μπορεί να αντλήσει το κάθε κόμμα. Το ποιο κόμμα του κάθε χώρου θα εκμεταλλευτεί την συγκεκριμένη δεξαμενή εξαρτάται από τα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα της εκάστοτε περιόδου, ειδικά για τον αριστερό και κεντροαριστερό χώρο.


Από εκεί και πέρα, συγκριτικά με το 2009, η προτίμηση των συμπολιτών μας για δυνάμεις της λαϊκής δεξιάς ή/και της ακροδεξιάς δείχνει αυξημένη. Ενώ ο μοναδικός εκπρόσωπος του πολιτικού αυτού χώρου το 2009 ήταν το Λα.Ο.Σ. με 7,5%, το 2012 και το 2015 είχαμε 2 κόμματα, την Χ.Α. και τους Αν.Ελ., με αθροιστικά ποσοστά 16% και 11%, αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση της προτίμησης για τα υπόλοιπα κόμματα (αφορά κυρίως την Τελεία του Απόστολου Γκλέτσου και την Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λέβεντη, δύο προσωποπαγή κόμματα) από το 1,5% το 2009 και το 2012 στο 5,5% το 2015. Τέλος, το Ποτάμι, που βρέθηκε στην Τρίτη θέση με μόλις 6 ψήφους διαφορά από την τέταρτη Χρυσή Αυγή, φαίνεται να έχει απορροφήσει (σχεδόν) αποκλειστικά τα ποσοστά που έχασε η Δημ.Αρ. από το 2012 εως το 2015. Στην πραγματικότητα, πάντως, είναι εξαιρετικά απίθανο το Ποτάμι να έχει απορροφήσει την πλειοψηφία των πολιτών που ψήφισαν την Δημ.Αρ. το 2012 και εδώ η αναλογία είναι απλά ποσοτική και αναφέρεται εντελώς σχηματικά και για να φανεί η αναλογία. Προσωπικά πάντως, το πλέον αξιοσημείωτο, αν και αναμενόμενο, αποτέλεσμα των εκλογών ήταν η εξαφάνιση της υποστήριξης για το συγκεκριμένο κόμμα στην Αίγινα, το οποίο έχασε το 93% της δύναμής του σε σχέση με το 2012.

Ανάλυση ανά Δημοτική Κοινότητα
Η Νέα Δημοκρατία επικράτησε σε όλες τα δημοτικές κοινότητες πέρα από τον Μεσαγρό. Αύξησε ελαφρώς τα ποσοστά της σε όλες τις κοινότητες εκτός από την Κυψέλη όπου οι ψηφοφόροι της αυξήθηκαν κατά 20%. Το μεγαλύτερο ποσοστό της ήταν στην Πέρδικα με 42% ενώ το μικρότερο ήταν στο Μεσαγρό με 30,5%. Ο Συ.Ριζ.Α από την άλλη πλευρά ανέβασε τα ποσοστά του κατά πολύ σε όλες τις κοινότητες, με μεγαλύτερη αύξηση το 66% στην Πέρδικα και μικρότερη το 10,5% στο Βαθύ αλλά παρόλα αυτά μόνο στο Μεσαγρό κατάφερε να βγει πρώτο σε προτιμήσεις κόμμα.


Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αθροίσματα των ψήφων Σύ.Ριζ.Α. και Πα.Σο.Κ. στις εκλογές του 2012 και στις εκλογές του 2015 σε όλες τις κοινότητες πλην αυτής της πόλης της Αίγινας είναι εξαιρετικά κοντινά και δείχνουν την κοινή δεξαμενή ψηφοφόρων που μοιράζονται τα δύο κόμματα. Βέβαια στην πραγματικότητα, ο Σύ.Ριζ.Α. φαίνεται να είναι αυτός που παίρνει ψηφοφόρους από το Πα.Σο.Κ. και όχι το αντίστροφο. Μία τελευταία παρατήρηση όσον αφορά το Πα.Σο.Κ. είναι ότι σε όλα τις κοινότητες έχει χάσει τον έναν από τους δύο ψηφοφόρους του σε σχέση με το 2012.

Η Χρυσή Αυγή ήρθε τρίτη σε προτιμήσεις σε όλα τα Δ.Δ. εκτός από την Κυψέλη και την πόλη της Αίγινας, όπου τρίτο  ήρθε το Ποτάμι και τέταρτη η Χρυσή Αυγή. Πάντως, τα ποσοστά που συγκεντρώνει ο πολιτικός χώρος της λαϊκής δεξιάς και της ακροδεξιάς σημειώνει πτώση, σε σχέση με το ανώτατο ποσοστό του 18% που συγκέντρωσε το 2012 (Χ.Α., Αν.Ελ. και Λα.Ο.Σ.). Ειδικά οι Αν.Ελ. έχουν σημειώσει μείωση παρόμοια με αυτή του Πα.Σο.Κ. χάνοντας 1 στους 2 ψηφοφόρους τους. Κατά τα λοιπά, ό,τι παρατήρηση έγινε για το σύνολο της Αίγινας, φαίνεται να ισχύει και για τα επιμέρους Δ.Δ. Αν αξίζει να σημειώσουμε κάτι είναι η μείωση της Δημ.Αρ. από 33 σε 0 ψηφοφόρους στο Βαθύ κι από 50 σε 1 στο Μεσαγρό.


Τέλος, όσον αφορά τους σταυρούς των υποψηφίων των κομμάτων, ξεχωρίζει το ότι από όσους σταυρούς συγκέντρωσαν τα ψηφοδέλτια της Ν.Δ. στην Αίγινα, σχεδόν το 80% αφορούσε τον Κ. Κατσαφάδο και τον Κ. Αρβανιτόπουλο ενώ ειδικά για τον Κ. Κατσαφάδο αξίζει να σημειώσουμε ότι 6 στους 10 ψηφοφόρους της Ν.Δ. τους έδωσαν τον έναν σταυρό προτίμησής τους.

Αντί Επιλόγου
Πριν κλείσουμε, οφείλεται μία εξαιρετικά σημαντική διευκρίνηση. Τα αριθμητικά στοιχεία που παρατίθενται αποτυπώνουν ξεκάθαρα και αντικειμενικά τις τάσεις και τις εναλλαγές που προκύπτουν στο εκλογικό σώμα της Αίγινας και αποτελούν δεδομένα προς επεξεργασία. Η ερμηνεία των δεδομένων αυτών και τα συμπεράσματα που μόλις παρατέθηκαν αποτελούν μία υποκειμενική προσέγγιση των δεδομένων αυτών, στηριγμένη στην γνώση των πολιτικών «συγγενειών» μεταξύ των κομμάτων και των πολιτικών χώρων, στηριγμένη στις έννοιες και τα συμπεράσματα της πολιτικής επιστήμης και στηριγμένη στην πολιτική εμπειρία της Ελλάδας. Χωρίς όμως τα ποσοτικά και κυρίως ποιοτικά δεδομένα που μπορούν να αντληθούν μόνο από ένα exit poll και τα οποία θα αποδεικνύουν πέρα πάσης αμφιβολίας τις τάσεις, τις μετακινήσεις και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που απαντώνται στο εκλογικό σώμα, αυτά τα συμπεράσματα θα παραμένουν απλά τεκμηριωμένες απόψεις.


*(Σημειώνεται πως οι εκλογές του Μαΐου του 2012 δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν στην παρούσα ανάλυση καθώς διεξήχθησαν κάτω από εξαιρετικά ανώμαλες συνθήκες και απέδωσαν εξαιρετικά διαστρεβλωμένα αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα των δύο επόμενων εκλογών αποδεικνύουν ότι ήταν απλά μία παρένθεση κι όχι μία πλήρης μεταστροφή των διαμορφούμενων τάσεων στο εκλογικό σώμα.)