Ερώτηση
Προς την Υπουργό Πολιτισμού
Θέμα: Αποκατάσταση της ιστορικής μνήμης των Φυλακών Αίγινας
Το κτήριο των Φυλακών Αίγινας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Ανεγέρθηκε με πρωτοβουλία του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, για τη στέγαση και εκπαίδευση των ορφανών παιδιών της Επανάστασης του 1821.
Στη συνέχεια, όμως, το ίδιο κτήριο απέκτησε μια εντελώς διαφορετική και τραγική ιστορική διάσταση: ήδη από τα πρώτα χρόνια του ελεύθερου ελληνικού κράτους, εκεί φυλακίστηκαν αγωνιστές της Επανάστασης του 1821, ανάμεσά τους και ο Νικηταράς ο Τουρκοφάγος, γεγονός που συμβολίζει τη θέση που έπαιρνε το κράτος απέναντι σε όσους αγωνίστηκαν για την ελευθερία του ελληνικού λαού.
Αργότερα, κατά τις περιόδους της Μεταξικής δικτατορίας, της Κατοχής, του Εμφυλίου Πολέμου και της μετεμφυλιακής περιόδου, το ίδιο αυτό κτήριο χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή πολιτικών κρατουμένων, όπου κρατήθηκαν, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν αγωνιστές του λαϊκού κινήματος και μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Για αυτό ο χώρος αυτός φέρει ανεξίτηλα τα σημάδια εκείνων των χρόνων και αποτελεί ζωντανή απόδειξη των αγώνων, των διώξεων και των θυσιών ανθρώπων που πάλεψαν για τα πιο προωθημένα ιδανικά της ανθρωπότητας, τα ιδανικά της κοινωνικής απελευθέρωσης.
Σήμερα, μέσα στο πλαίσιο μιας γενικότερης τάσης για λήθη και αποσιώπηση της ιστορικής αλήθειας και της χρήσιμης για τον λαό ιστορικής μνήμης, τόσο η κεντρική όσο και η τοπική διοίκηση του νησιού της Αίγινας έχουν ουσιαστικά διαγράψει από την ονοματοδοσία και τις επίσημες αναφορές τους τη χρήση του κτηρίου ως φυλακής — πρώτα των αγωνιστών του ’21 και αργότερα των πολιτικών κρατουμένων.
Ωστόσο, η ιστορική μνήμη των κατοίκων της Αίγινας έχει διαφυλάξει αυτήν την αλήθεια. Ακόμη και σήμερα, στη λαϊκή καθομιλουμένη, το κτήριο και η γύρω περιοχή αποκαλούνται «Φυλακές Αίγινας», γεγονός που μαρτυρά πόσο βαθιά ριζωμένη είναι στη συλλογική συνείδηση του νησιού η μνήμη του ως τόπου βασανισμού και αγώνων. Η επίσημη αποσιώπηση, επομένως, δεν αποτελεί μόνο παραχάραξη της ιστορίας, αλλά και ασέβεια απέναντι στη ζωντανή ιστορική μνήμη του ίδιου του λαού της Αίγινας.
Με βάση τα παραπάνω ΕΡΩΤΑΤΑΙ η κ. Υπουργός:
- Πώς προτίθεται να αποκαταστήσει την ιστορική μνήμη των Φυλακών Αίγινας, ώστε να αναφέρεται ρητά στα δημόσια έγγραφα, στις πινακίδες και στις επίσημες ονομασίες χρήση του κτηρίου ως φυλακή αγωνιστών και πολιτικών κρατουμένων.
- Τι πρωτοβουλίες θα αναλάβει το Υπουργείο για να διασφαλιστεί ότι η ιστορική ταυτότητα του χώρου δεν θα αποσιωπάται ή θα αλλοιώνεται.
- Εάν προτίθεται να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για την αναγνώριση και ανάδειξη του χώρου ως τόπου εγκλεισμού, βασανισμού και εκτέλεσης πρωτοπόρων λαϊκών αγωνιστών, με τη δημιουργία κατάλληλης σήμανσης, μόνιμης έκθεσης ή άλλων παρεμβάσεων που θα αποτυπώνουν το πλήρες ιστορικό του βάρος.
Οι Βουλευτές
Αμπατιέλος Νίκος
Μανωλάκου Διαμάντω
Γκιόκας Γιάννης
Δάγκα Βιβή
Δελής Γιάννης
Διγενή Σεμίνα
Κανέλλη Λιάνα
Κατσώτης Χρήστος
Κτενά Αφροδίτη
Παφίλης Θανάσης
Τσοκάνης Χρήστος

