Επιστολή προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη για το σπίτι του Ροδάκη στην Αίγινα, υπογράφουν 17 επιστήμονες και καλλιτέχνες. Η επιστολή αναφέρεται στο θέμα των οικοδομικών εργασιών και επεμβάσεων στους χώρου της οικίας. Υπενθυμίζεται ότι σχετικές ερωτήσεις είχαν υποβληθεί από δημοτικούς συμβούλους σε πρόσφατες συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.  Η επιστολή συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό.

Η επιστολή έχει, επίσης, ως παραλήπτες τον Υφυπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιο για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού κ. Νικόλα​ Γιατρομανωλάκη, και τον τον Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού κ. Γεώργιο Διδασκάλου και κοινοποιείται στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, την Πολεοδομική Υπηρεσία Πειραιά, τον Δήμο Αίγινας, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας
και το ΣΑΔΑΣ-Τμήμα Αττικής.

Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής:

ΘΕΜΑ: Το σπίτι του Ροδάκη στην Αίγινα - Μνημείο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής

Το σπίτι του Αλέξανδρου Ροδάκη στον Μεσαγρό της Αίγινας αποτελεί κορυφαίο μνημείο της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στη χώρα μας. Έχει κηρυχτεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης, μετά από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων με αριθμό 6/8.3.2001, η οποία δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Αρ.Φύλλου 1252/27-9-2001).
Στην απόφαση αναφέρεται ότι: « …χρειάζεται ειδική κρατική προστασία σύμφωνα με τις διατάξεις των Ν. 1469/50 και 2039/92, το σύνολο των κτισμάτων που αποτελούν την οικία Αλ. Ροδάκη, στον Μεσαγρό Αιγίνης με περιβάλλοντα χώρο στα όρια της κατατμημένης ιδιοκτησίας, διότι πρόκειται για εξαιρετικό δείγμα παραδοσιακής Αιγινήτικης αρχιτεκτονικής με ιδιαίτερα αξιόλογα διακοσμητικά στοιχεία, απόλυτα ενταγμένο στο φυσικό τοπίο. Επίσης αποτελεί χαρακτηριστικό σημείο αναφοράς για το νησί της Αίγινας και είναι σημαντικό για τη μελέτη της ιστορίας της ελληνικής αρχιτεκτονικής».
Το σπίτι συγκροτείται από διακριτούς λιθόκτιστους όγκους και περιλαμβάνει την κυρίως οικία, τους στάβλους, το φουρνόσπιτο, τον περιστεριώνα και το πατητήρι. Χτίστηκε σε διαδοχικές χρονικές φάσεις: ο αρχικός όγκος που περιλαμβάνει τον βασικό χώρο διημέρευσης με την εστία, το ξύλινο πατάρι και το κατώι χτίστηκε το 1884, ενώ σταδιακά προστίθεντο οι υπόλοιποι χώροι, με τελευταίο το χαρακτηριστικό πατητήρι με τα κλασικίζοντα επίκρανα στην όψη του που ολοκληρώθηκε το 1897.
Σύμφωνα με επανειλημμένες αναφορές δημοτικών συμβούλων προς τον Δήμαρχο Αίγινας (συνεδρίαση Δημ. Συμβουλίου 16/3/2021 & 10/5/2021) τα τελευταία χρόνια εκτελούνται εκτεταμένες οικοδομικές εργασίες, τόσο στο εξωτερικό περίβλημα του σπιτιού και τον περιβάλλοντα χώρο, όσο και στους εσωτερικούς χώρους της οικίας. Επίσης γίνεται αναφορά και για νέες προσθήκες χώρων από τον τωρινό ιδιοκτήτη του, οι οποίες δεν υπήρχαν στο υπάρχον παραδοσιακό συγκρότημα, αλλά και σύγχρονες επεμβάσεις που αλλοιώνουν κατάφωρα τον ιστορικό του χαρακτήρα (π.χ. στέγαση των δωμάτων με πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος, φωτιστικά ανοίγματα-skylights κλπ). Από τις επισυναπτόμενες φωτογραφίες φαίνεται ότι οι εκτελούμενες εργασίες επιφέρουν μη αναστρέψιμες βλάβες για το σύνολο των κτισμάτων.
Σε συνέχεια των ανωτέρω σας ερωτούμε, ευελπιστώντας στη δική σας τοποθέτηση, όπως και σε ποιες άμεσες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε λόγω της μεγάλης σοβαρότητας του θέματος:
α) Τηρήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες κατά την μεταβίβαση της ιδιοκτησίας (συμβόλαια αγοράς, πιστοποιητικά κλπ.) όπως ρητά ο νόμος ορίζει, δεδομένου ότι πρόκειται για χαρακτηρισμένο από το κράτος μνημείο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και επομένως απαιτείτο η ενημέρωση-άδεια από το ΚΣΝΜ βάσει του άρθρου 59 του Νόμου 3029/2002 “Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς”.
β) Κατατέθηκε αρχιτεκτονική μελέτη αποκατάστασης προς έγκριση από το ΚΣΝΜ, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που απαιτούνται, όταν πρόκειται για σημαντικά διατηρητέα κτίρια;
γ) Εγκρίθηκε η μελέτη αυτή από το ΚΣΝΜ και με ποιο αριθμό πρωτοκόλλου;
δ) Κατατέθηκε στη συνέχεια η πλήρης μελέτη (αρχιτεκτονική, στατική, μηχανολογική) στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία και στο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, προκειμένου να εκδοθεί η αντίστοιχη οικοδομική άδεια, όπως ο Νόμος ορίζει;
ε) Εκδόθηκε η οικοδομική άδεια σύμφωνα με την οποία έγιναν και συνεχίζονται να γίνονται μέχρι και σήμερα οι εργασίες «αποκατάστασης» και ποιος είναι ο αριθμός αδείας;
στ) Γνωρίζουν ο Δήμος Αίγινας και οι Τεχνικές Υπηρεσίες του για τις εργασίες που λαμβάνουν χώρα στο μνημείο, μήνες τώρα, δεδομένου ότι στο παρελθόν υπήρξε διακοπή εργασιών από το Αστυνομικό Τμήμα Αίγινας, έπειτα από ειδοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠΠΟ; Εξέλειπαν οι λόγοι για τους οποίους διακόπηκαν τότε οι εργασίες και συνεχίζονται μέχρι και σήμερα;

Με τιμή

Λέτη Αρβανίτη-Κρόκου, Αρχιτέκων, κάτοικος Αίγινας
Κώστα Βαρώτσος, Καλλιτέχνης, Καθηγητής Αρχιτεκτονικής ΑΠΘ, κάτοικος Αίγινας
Στέλιος Βαφέας, Αρχιτέκτων, κάτοικος Αίγινας
Τάκης Βουτέρης, Ηθοποιός-Σκηνοθέτης, κάτοικος Αίγινας
Βασίλης Γρηγοριάδης, Αρχιτέκτων, κάτοικος Αίγινας
Αννίτα Δεκαβάλλα, Ηθοποιός-Μεταφράστρια, κάτοικος Αίγινας
Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας, Αρχιτέκτων, Ομότιμος Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Γιάννα Δογάνη Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων
Κώστας Ζάμπας, Πολιτικός Μηχανικός Δρ ΕΜΠ
Γιώργος Καλόφωνος, Ιστορικός-Βυζαντινολόγος, μόνιμος κάτοικος Αίγινας
Ηλέκτρα Κανέλλου, Γεωπόνος, Αρχ. Τοπίου Ph.D.
Νεκτάριος Κουκούλης, Εκπαιδευτικός, μόνιμος κάτοικος Αίγινας
Όλια Λαζαρίδου, Ηθοποιός, κάτοικος Αίγινας
Γιώργος Μακρής, Αρχιτέκτων, Ομότιμος Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Γιώργος Μομφερράτος, Οικονομολόγος, κάτοικος Αίγινας
Σπύρος Παντελάκης, Αρχιτέκτων-ζωγράφος, μόνιμος κάτοικος Αίγινας
Τάσης Παπαϊωάννου, Αρχιτέκτων, Ομότιμος Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ